Milli varlığa düşman cemiyetler nelerdir?

Türkiye’nin yaşadığı kurtuluş mücadelesi yıllardan Milli varlığa zararlı bazı cemiyetler kurulmuştur. Bu cemiyetler Türkiye’nin gelişip büyümesine karşı çıkmış ve düşman devletlerle iş birliği yapmıştır. Kimi zararlı cemiyet doğrudan düşman eliyle kurulmuştur. Bu konumuzda Milli varlığa düşman cemiyetleri geniş bir biçimde öğreneceğiz.

1.Azınlıkların Kurduğu Cemiyetler:

Mavri Mira

Bu cemiyet Rumlar tarafından kurulmuştur. Amacı yıkılan Bizans Devleti’ni yeniden kurmaktır. Bu ideale Megalo İdea adı da verilir. Bu cemiyet İstanbul’da bulunan Rum Patrikhanesi ve Yunan Hükümetinden destek almıştır.

Megalo İdea: Yunanca büyük ülkü anlamına gelir. Bu idea ile bütün Yunanlılar bir araya gelip, Bizans İmparatorluğu yeniden kurulmak isteniyor.

Pontus Rum Cemiyeti

Bu cemiyetin amacı ise Doğu Karadeniz’de tekrar Pontus Rum Devleti’ni kurmaktır. Yine Rumlar tarafından kurulan cemiyet doğrudan Rum Patrikhanesine bağlıydı.

Kordos Cemiyeti

Bu cemiyette Rumlar tarafından kurulmuştur. Bu cemiyetin amacı İstanbul, Trakya, Trabzon, Marmara kıyıları ve İzmir yöresinde düzeni bozup, Yunanistan’dan getirdikleri Rumları Anadolu’nun değişik bölgelerine yerleştirip buralarda Rum nüfusunu attırmaktı.

Etniki Eterya Cemiyeti

Bu cemiyetin amacı Batı Anadolu’da Yunan işgaline destek verip Yunanlıların ilerleyip yeni yerler işgal etmesini sağlamaktı.

Hınçak ve Taşnak Cemiyetleri

Bu cemiyet Ermeniler tarafından kurulmuştur. Cemiyetin amacı Doğu Anadolu’da Ermeni Devleti kurmayı amaçlamıştır.

Musevi (Alyans – İsrailit-Makabi) Cemiyeti

Bu cemiyet Museviler tarafından kurulmuştur. Bu cemiyetin amacı Osmanlı Devleti dağıldığında bir Yahudi devleti kurmaktı.

NOT: Rumlar Trakya’daki Türk direnişini ortadan kaldırmak amacıyla Yunan Komitesi ve Trakya Komitesi adlı cemiyetler kurmuştur.

Azınlık Cemiyetlerinin Ortak Özellikleri:

• Mondros Ateşkes Antlaşmasındaki 7. maddeyi gerçekleştirmek için Osmanlı Devleti’ndeki güvenliği bozmak istemişlerdir.
• İtilaf Devletlerinden yardım ve destek almışlardır. İtilaf Devleti tarafından kışkırtılmışlardır.
• Osmanlı Devleti’ni parçalamak istemişlerdir.
• Yaptıkları faaliyetlerle Türk topraklarının işgallerini kolaylaştırmışlardır.

2.Türklerin Kurduğu Milli Varlığa Düşman Cemiyetler

Azınlıkların yanı sıra Türklerde Milli varlığa zararlı cemiyetler kurmuşlardır. Türklerin kurduğu zararlı cemiyetler şunlardır:

Sulh ve Selamet-i Osmaniye Fırkası

Bu cemiyet ülkenin kurtuluşunu padişah ve halifeliğe bağlı kalmakla mümkün olabileceğini savunmuştur.

Teali-i İslam Cemiyeti

Ülkenin kurtuluşunun halifeye ve İslam birliğine sımsıkı bağlı kalmakla mümkün olabileceğini savunmuşlardır.

Kürt Teali Cemiyeti

Bu cemiyet İngilizlerin yardımını da alarak İstanbul merkezli kurulmuşlardır. Amacı Doğu ve güneydoğu Anadolu’da bağımsız bir Kürt Devleti kurmaktı.

Hürriyet ve İtilaf Fırkası

Bu fırka İttihat ve Terakki Fırkasına karşı kurulmuştur. Milli Mücadele hareketini İttihatçıların hareketi olarak nitelendirmişlerdir. Bu nedenle milli mücadele hareketine karşı çıkmışlar ve ayaklanmalarda kışkırtıcılık yapmışlardır.

İngiliz Muhipler Cemiyeti

İstanbul’da kurulmuştur. Türkler tarafından kurulan bu cemiyetin amacı Osmanlı Devleti’ni İngiliz himayesine sokmaktı. Çünkü kurtuluşun böyle olacağını düşünüyorlardı.

Wilson Prensipleri Cemiyeti

Bu cemiyet bir grup aydın tarafından İstanbul’da kurulmuştur. Bu cemiyet kurtuluşun ancak Amerikan manası altına girerek sağlanabileceğini savunmuştur.

Milli Varlığa Düşman Cemiyetlerin Ortak Özellikleri

• Avrupalı devletlerin çıkarlarına hizmet etmişler ve ülkenin işgalini kolaylaştırmışlardır.
• Ülkede iç ayaklanmaların çıkmasına neden oldular ve ulusal kurtuluşu geciktirdiler.
• Manda ve himayenin bağımsızlık olduğunu sananlar bunu savunarak bağımsızlığı gözden çıkarmışlardır.