İslamiyet öncesi türk devletlerine ait kavramlar

İslamiyet Öncesi Türk Devletilerine ait kavramları kısa ve net şekilde sizlerle paylaştık. İslamiyet öncesi Türk devletlerinde bu kavramların hepsi ortaktı. Bu kavramların yönetim, dini ve ticaret ağırlıklıdır. İslamiyet öncesi bu kavramlar genellikle üniversite sınavları ve KPSS’lerde sıkça çıkabiliyor. Önemli olan kavramları kırmızı yaptık. Bu kavramları çok iyi öğrenmemiz lazım. Bir not defterine kayıt edebilirsiniz.

İslamiyet öncesi türk devletlerine ait kavramlar

• İl-el: Devlet anlamına geliyordu. Bugün şehirlere il diyoruz ya oradan aklınıza gelebilir.
• Oksızlık: Bağımsızlık
• Toygun: Kurultay üyeleri (Bugünkü milletvekilleri olarak kabul edilebilir.)
• Ayuki: Hükümet
• Buyruk: Bakanlar
• İç Buyruklar: Saray işleriyle uğraşanlar
• Töre: Orun, Ülüş
• Naib: Kağanın vekili
• Tamgaç: Bir diğer adıyla Damgacılar yazışma işleriyle uğraşan kişilerdir.
• Danışman: Müşavir
• Tudun: Eski Türklerde Vali anlamına geliyordu. Bir diğer adıyla vergi memuru
• Bitikçi: Yazışmalarla uğraşan kimse
• Tekin (Tigin): Şehzade (Kağanın çocuklarına verilen isimdir.)
• Yabgu: Kağandan sonraki üst düzey yetkili yönetici
• Uluş: Ülke
• Yargucu: Yargıçlar
• Aygucu: Vezir (Başbakan)
• Tarkan/Subaşı/Noyan: Ordu Komutanı
• Apa: Sivil Yönetici
• Ağılığ: Hazine görevlisi
• Ataman: Yönetici asker
• Şad: Ordu Komutanı, Yabgudan sonra üst düzey görevli
• Kaneş: Danışman
• Tengri: Tanrı
• Yuğ: Ölü gömme geleneği
• Kurgan: Ölen kişinin eşyaları ile birlikte gömüldüğü mezar
• Balbal: Mezar taşları
• Güç: Kut, ülüğ, küç
• Balık: Şehir
• Uçmağ: Cennet
• Tamu: Cehennem
• Kam (Şaman-Baksı): Din adamı
• Ongun: Totemde bazı hayvanların kutsal sayılması
• Yelme: Keşif Birlikleri
• Böri: Muhafız birlikleri askerleri
• Kurultay/Toy/Kengeş: Danışma meclisi
• Kang: Baba
• Ög: anne
• Ölü aşı: Ölüler gömültükten sonra verilen yemektir.
• İdil Yersu: Gizli güçleri olan ruhlara denirdi.
• Yada taşı: Yağmur yağdırmak ve rüzgar estirmek için kullanılırdı.
• Yuğruş/Hace-i buzurg: Hükümetin başındaki vezir

Yukarıdaki bu kavramlar İslamiyet Öncesi Türk kavimlerinde sıkça kullanılan kavramlardır. Bazı kavramların açıklamalarında saray kelimesini görüyorsunuz. Özellikle sarayda görev alan kişiler Uygurların yerleşik hayata geçmeleriyle ortaya çıkmıştır.