Hukuk Nedir? Hukuk Kavramları Nelerdir?

Hukuk: Aslında hak kavramının çoğuludur. Hak kavramını karşılar. Toplum hayatında kişilerin ve toplumların birbiriyle olan ilişkilerini düzenleyen birtakım kurallar vardır ve bu kurallar devlet tarafından denetlenir ve maddi yaptırımların uygulanmasına hukuk denir.

Toplum içinde yaşayan insanların aralarında gerçekleştirdikleri ilişkiye toplumsal ilişki veya sosyal ilişki denir. Hukukun amacı bu ilişkilerin bir kısmını düzene koymaktır.

Hukuk Kurallarının Özellikleri

• Hukuk kuralları soyuttur.
• Herkese uygulanır.
• Hukuk kuralları tek bir olaya değil, aynı kategoriye giren bütün olaylara uygulanır.
• Hukuk kuralları toplumsal yaşamı düzenler.
• Hukuk kuralları değişken ve süreklidir.
• Hukuk kurallarının yaptırım maddidir ve yaptırımlar devlet tarafından kuvvetlendirilmiştir.

Hukuk Kurallarının Görevleri

• Toplumsal barışı sağlar.
• Toplumsal adaleti sağlar.
• Toplumsak hukuki güvenliği sağlar.
• toplumsal yeniliklere cevap verir.

Hukuk Kavramının Çeşitli Anlamları

Hukuk kavramının çeşitli anlamları vardır.

Pozitif (Müspet) Hukuk

• Bir ülkede yürürlükte bulunan hukuk kurallarının yazılı ve yazısız tümüne pozitif (müspet) hukuk denir.

Mevzu Hukuk

• Bir ülkede yetkili bir makam tarafından konulmuş ve yürürlükte bulunan yazılı hukuk kurallarının tümüne mevzu hukuk denir. Yani kısaca yazılı hukuk kurallarına mevzu yada mevzuat hukuk denir.

Tabii (Doğal) Hukuk

• Bir ülkede ideal, yani olması gereken hukuk kavramını ifade eder.
• Mükemmeliyetçi bir özellik taşır.
• Yürürlükteki kanunlardan çıkan değil, doğadan kaynaklanan hukuk demektir.
• İdeal hukuk adı da verilebilir.

Maddi Hukuk

• Toplumu oluşturan kişilerin birbirleri ve toplum ile olan ilişkilerini düzenleyen, kişilerin sahip olduğu hak ve yüklendiği borçları belirleyen kurallardır. 

Objektif ve Subjektif Hukuk 

• Objektif hukuk, hukuk ve hak kavramlarını birbirinden ayırmak için ”hukuk” kavramının karşılığı olarak kullanılır.
• Subjektif hukuk, hak anlamına gelmektedir.

Şekli hukuk

• Uyuşmazlıkların çözümünde izlenecek usulü gösteren kurallara şekli hukuk denir.

Tarihi Hukuk

• Yürürlükten kalkmış olan hukuktur.